آیا علاقه به دنیا مذموم است؟!

برچسپ ها: دنیا ، زندگی ، مردم ، مذموم

Print Friendly and PDF

«خردمندترین مردم کسی است که در تنظیم مخارج زندگی اجتماعی و خانوادگی دقت کافی به خرج بدهد.». بعبارت دیگر هرچه برنامه ریزی افراد جامعه برای تأمین رفاه مادی خود بهتر باشد، نشانگر رشد عقلانی و فرهنگ بیشتر است.

 

دنیا

در نظام تعلیم و تربیت اسلامی نوع نگاه انسان به دنیا می تواند منجر به پیامدهای مثبت یا منفی شود.نگاه منفی و انزوا طلبانه نه تنها مورد تأکید نظام تربیت اسلام نبوده بلکه توسط معصومین علیهم السلام مورد مذمت نیز قرار گرفته است. از دیدگاه اسلامی، دنیا مذموم نیست بلکه زیبا و جذاب است. سوگند های قرآن کریم به همه انواع زنده و غیر زنده جهان طبیعت، نشانگر اهمیت مظاهر طبیعت و دنیاست. از نظر قرآن هر آنچه در این دنیا وجود دارد به بهترین شکل خود آفریده شده است (الذی أحسن کلَّ شیءٍ خَلقَه) (سجده/آیه ٧). بعلاوه،تصریح قرآن بر اینکه «ما آسمانها و زمین و هرآنچه ما بین آنها است را بازیچه نیافریدیم» (انبیاء/آیه ١٦)،ضمن هدفدار جلوه دادن آفرینش جهان، بخاطر آن بوده است که زمینه های کاوش و تحقیق و نیز بهره برداری و لذت جویی از مظاهر طبیعت را برای انسان فراهم نماید.

آیا علاقه به دنیا مذموم است؟

علاقه بشر به دنیا چیزی نیست که در اثر تربیت، عادت یا تلقین بوجود آمده باشد بلکه مطابق فطرت و نشانه سلامت روانی انسان است.

«عاصم بن زیاد»، در زمان خلافت علی علیه السّلام بطور عملی و با این فرض که بهره برداری از امکانات دنیا مذموم است، ترک دنیاکرد و گوشه نشینی را امری اسلامی، پسندیده و مایه تقرب الهی دانست و خانواده را رها کرد و در بیابان گوشه عزلت گزید. امام علی علیه السّلام به او فرمودند: «ای دشمن خود! شیطان پلید خواسته ترا سرگردان کند که به این راه ترا واداشته است و گوشه نشینی را در نظر تو آراسته کرده! آیا به زن و فرزند خود رحم نکردی؟ آیا باورت این است که خداوند برای تو پاکیزه ها را حلال کرده و کراهت دارد تو از آن بهره مند گردی؟!! تو پست تری از آنکه خداوند نعمتی را به تو حلال کند و نخواهد که از آن بهره ببری.»

دنیادوست خردمند!!

امیر المومنین علیه السّلام در تشریح خصوصیات فرد خردمند از نظر اسلام می فرمایند: «خردمند بلحاظ آینده نگری و عاقبت اندیشی، منفعت جو نیز هست.» بدین معنا که فرد خردمند بدنبال کاری که سود دنیوی و یا اخروی در بر نداشته باشد نمی رود. اگر به سفر نیز برود بدنبال اهداف سودجویانه است و کار بیهوده انجام نمی دهد: «عاقل به مسافرت نمی رود مگر برای سه هدف: امرار معاش، گام نهادن برای معاد (سفر حج و جهاد و...)، تفریح و کسب لذت از راه غیر حرام.»

عدم تأمین هرکدام از سطوح نیازهای بشر، به ضرر انسان بوده و باعث خدشه دار شدن سلامت روانی متربی می شود. چه بسا افرادی که بیماری افسردگی پیدا کرده و از عوامل موثر و زمینه ساز آن می تواند از دست دادن زمینه های علاقه به دنیا و نیز بسترهای تلاش و تحرک باشد.

همچنین امام علی علیه السّلام در تبیین اهمیت توجه به دنیا،  کار و فعالیت اقتصادی می فرمایند: «خردمندترین مردم کسی است که در تنظیم مخارج زندگی اجتماعی و خانوادگی دقت کافی به خرج بدهد.».

بعبارت دیگر هرچه برنامه ریزی افراد جامعه برای تأمین رفاه مادی خود بهتر باشد، نشانگر  رشد عقلانی  و فرهنگ بیشتر است.

بعلاوه اینکه اگر علایق بشر به امور دنیوی نبود، نسل بشر تداوم پیدا نمی کرد و زندگی و تمدن انسانی پیش نمی رفت. همه غرائز و قوایی که در وجود آدمی نهاده شده است بخاطر ایجاد حرکت و کاری آفریده شده و نه تنها قابل قلع و قمع نیستند بلکه ریاضت و مجاهدت با نفس باعث پس رانده شدن این نیازها به ضمیر ناخودآگاه شده و بعدا ممکن است بصورت خطرناک در جای دیگری بروز کنند و یا تولید بیماریهای عصبی و روحی نمایند.

این بدان معنا است که عدم تأمین هرکدام از سطوح نیازهای بشر، به ضرر انسان بوده و باعث خدشه دار شدن  سلامتی روانی متربی می شود. چه بسا افرادی که بیماری افسردگی پیدا کرده و از عوامل موثر و زمینه ساز آن می تواند از دست دادن زمینه های علاقه به دنیا و نیز بسترهای تلاش و تحرک باشد.

«عاقل به مسافرت نمی رود مگر برای سه هدف: امرار معاش، گام نهادن برای معاد (سفر حج و جهاد و...)، تفریح و کسب لذت از راه غیر حرام.»

این حالت می تواند گریبانگیر افراد بازنشسته، همسران بیوه، تاجران خسارت دیده یا ورشکسته و نیز مدیران، مجریان و سیاستمداران منزوی بشود.

سخن آخر

در میان مسلمین دو نگرش نسبت به دنیا وجود دارد. نگرش درست که می تواند اثرات رشدآور و تحرک بخش هم در بعد فردی و هم در سطح جامعه داشته باشد و دیگری، نگرش غلط نسبت به دنیا که می تواند اثرات مخرب و تخدیرکننده برای مردم در بر داشته باشد.

 این تفکر که هرگونه فعالیت سیاسی،اقتصادی،اجتماعی،هنری،علمی، لذت جویی،تفریح و...را دنیاپرستی تلقی کند،اثرات مخرب برای فرد و جامعه در بر دارد. رواج روحیه کسالت،افسردگی و بطالت، عدم رشد روحیه کار و تلاش و فقدان وجدان کاری در فعالیتهای اجتماعی و نیز متوقف کردن فعالیتهای اقتصادی و اجتماعی توسط برخی مردان و زنان پس از دههء چهل و پنجاه زندگی و محروم کردن کشور و جامعه از نیروی فعال خود همه و همه می تواند نمونه ای از این اثرات مخرب باشد.

 


 

منابع: 
- نهج البلاغه، خطبه ٢٠٠، حکمت ٣٨٢ 
- تعلیم و تربیت اسلامی، مرتضی مطهری

اشتراک گذاری


مطالب مرتبط

سوالِ تمام زنان دنیا از یک دین

یكى از نظریات تحقیرآمیزى كه نسبت به «زن» وجود داشته است در ناحیه استعدادهاى روحـانـى و مـعـنوى زن است؛ عده ای مى گفتند زن به بهشت نمى رود، زن مقامات معنوى و الهى را نـمـى تـوانـد طـى كـنـد، زن نـمـى تـوانـد به مقام قرب الهى آن طور كه مردان مى رسند بـرسـد.

نتایج دنیایی استغفار در قرآن کریم چیست ؟

چرا از پیشگاه خدا تقاضای آمرزش گناهان خویش نمی کنید تا مشمول رحمت او واقع شوید؟

4گروه نجات یافته از حادثه دنیا!

قرآن کتاب آسمانی الهی و بیانگر راه هدایت وکمالانسان است؛ از این‌ رو سراسر قرآن، یا مستقیماً یا غیر مستقیم، راه صحیح و راه نجات و رستگاری انسان را بیان کرده است و هیچ آیه‌‌ای بی ‌ربط با هدایت و رشد انسان نیست.

قشنگ ترین رسم دنیا

خیلی از آدم ها رسم های قشنگی رو پایه گذاری می کنن که حتی سال ها بعد از مرگشون هم این رسم ها انجام می شه و برای صاحبش، رحمت و مغفرته.

فرمولی برای جمع کردن مال دنیا

ما در دنیایی زندگی می کنیم که مزرعه ای یا آزمایشگاهی بیشتر نیست. ولی برخی این دنیا را محل جمع کردن مال و ثروت می دانند و به خیال خود اینجا، سرای باقی است. آنها خدا پرستی را رهاکرده و به دنیا پرستی روی آورده اند. در حدیثی فرمول جمع کردن دنیا بیان شده است ...

با این پنج خصلت از دنیا مرو!

«چهارپایان تمام همّتشان شکم هاى شان است و درّندگان تمام همّتشان تجاوز و تعدى به دیگران است و زنان (هوسباز) تمام فکرشان زینت زندگى و فساد در آن است؛ در حالى که مؤمنان، خاضع و متواضعند و مؤمنان نسبت به دیگران بیمناکند.»

کارواشی سه روزه برای تطهیر روح

اگر اندکی از حجم خودشیفتگی های رایج خود را کم کنیم، اقرار خواهیم کرد که، زندگی در دنیا و فضای مدرنیته امروزی، زنگارهایی از جنس تاریکی را بر روح و جان ما نشانده است؛ خودشیفتگی هایی که انسان را از هویت واقعی او دور ساخته، به بیماری خود فراموشی، خدا فراموشی مبتلا کرده است، در این بین انسان های زیرک و هوشیار همواره به دنبال محملی برای نجات از این تاریکی ها و یافتن هویت واقعی خود می گردند.

ویژه گی های دنیا

«14» زُيِّنَ لِلنَّاسِ حُبُّ الشَّهَواتِ مِنَ النِّساءِ وَ الْبَنِينَ وَ الْقَناطِيرِ الْمُقَنْطَرَةِ مِنَ الذَّهَبِ وَ الْفِضَّةِ وَ الْخَيْلِ الْمُسَوَّمَةِ وَ الْأَنْعامِ وَ الْحَرْثِ ذلِكَ مَتاعُ الْحَياةِ الدُّنْيا وَ اللَّهُ عِنْدَهُ حُسْنُ الْمَآبِ‌

ناپایداری زینت های دنیوی

الْمالُ وَ الْبَنُونَ زِينَةُ الْحَياةِ الدُّنْيا وَ الْباقِياتُ الصَّالِحاتُ خَيْرٌ عِنْدَ رَبِّكَ ثَواباً وَ خَيْرٌ أَمَلًا «46»

10 حدیث زیبا در مورد برکت در زندگی

در میان سخنان بزرگان دین ، گنج هایی وجود دارد که شاید عمل به حتی یکی از آنها ضمانت خوشبختی و سعادت ما در زندگی باشد ، در اینجا تلاش کرده ایم 10 حدیث مهم در باب برکت و رزق و روزی در زندگی تقدیم شما کنیم.

نقش گام های شیطان در زندگی ما!

اسلام، به زندگى مادّى انسان توجّه كامل دارد و در رأس آنها نیازهاى غذایى است كه در این مورد، ده ها آیه و صدها حدیث آمده است.

این قصۀ پر غصه

بیشترین تفاوت آدم‌ها با یکدیگر، گاهی فقط در «نوبت‌»شان است. یکی زودتر می‌رسد و یکی دیرتر. چون بیشتر مردم(از انقلابی‌ تا لیبرال) پیوسته در حال تغییرند، و سمت‌وسوی تغییرات هم یکی است. در واقع جوامع انسانی، از روز نخست تا اکنون، از مسیرهای مختلف و با سرعت‌های متفاوت، به یک سو می‌روند

عاشورا آيينه تمام نماي حقيقت دين (1)

پديد آمدن حادثه عظماي عاشورا و شهادت امام حسين (ع)، نزديکان و ياران و در ادامه اسارت اهل بيت آن حضرت، برآيند زمينه ها، عوامل متعددي بود. فهم درست اين اتفاق بزرگ در تاريخ اسلامي، بسته به اين است که همه ي آنها مورد بازشناسي دقيق جامعه شناختي و فکري قرار گيرد.

گره ها ی زندگی چه گونه باز می شود؟!

وقتی کاری را نمی توانیم انجام دهیم بهانه می آوریم و می گوئیم: یک دست صدا ندارد چرا که عقل سلیم تأیید می کند که انسان به تنهایی نمی تواند کاری را بکند و نیاز به یک یار و دوست دارد تا در نهایت نیازمندی، کمک کار او باشد.

زندگینامه حضرت خدیجه (س)

پدر او خُوَیلد بن اسد و مادر او فاطمه دختر زائده است.

آرامش ازکجا و چگونه؟؟

اما چگونه می‌توان با یك برنامه‌ریزی مناسب، این آرامش و رضایتمندی را تجربه كرد؟

سه تدبیر طلایی از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله

هر انسانی در زندگی با سختی هایی روبرو می شود و موانعی سر راه زندگی اش قرار می گیرد؛ آنچه اهمیت دارد، تدبیرهایی است که به کار می گیرد، تا مشکلات را پشت سر گذاشته و به هدفش برسد. از میان تمام انسان ها، پیامبراکرم (صلی الله علیه وآله) با بیشترین مشکلات روبرو بودند.

چگونه به هدف مان برسیم؟

همه ی ما در زندگی اهدافی داریم که می خواهیم به آنها دست یابیم. چه ساختن یک تجارت موفق باشد٬ چه دستیابی به تناسب اندام و چه تشکیل یک خانواده ی رویایی. بیشتر ما برای دستیابی به این خواسته ها اهداف مشخص و قابل انجامی را برای خود تعیین می کنیم.

درس هایی آموزنده از زندگانی امام کاظم «علیه السلام»

گاه آدمی پاسخ یک بدی را با مهربانی می دهد و این پاسخ مهرورزانه او سبب تغییر رویه طرف مقابل می شود. امام کاظم «علیه السلام» را به دلیل این ویژگی به چنین لقبی خوانده اند. در مدینه مردی بود که هرگاه امام را می دید زبان به دشنام می گشود. روزی امام به همراه یاران خویش از کنار مزرعه او می گذشتند که او مثل همیشه، ناسزاگویی را آغاز کرد. یاران امام بر آشفتند و از امام خواستند تا آن مرد بد زبان را مورد تعرض قرار دهند. امام به شدّت با این کار مخالفت کرد و آنان را از انجام چنین کاری بازداشت. روز دیگری امام به سراغ مرد رفت تا او را در مزرعه اش ملاقات کند، ولی مرد عرب از کار زشت خود دست بر نداشت و به محض دیدن امام، ناسزا گفت.

روز کار و کارگر

از امام صادق علیه السلام نقل شده که فرمودند: در تأمین مایحتاج زندگی خودتان سستی نکنید.

14سکانس از زندگی امام خمینی

این اولین باری است که شاه، اسم «روح‌الله خمینی» را می‌شنود. هر چه فکر می‌کند او را به خاطر نمی‌آورد.در این حال رئیس ساواک به یادش می‌آورد

گره‌های زندگی از این جا شروع می‌شوند!

زندگی بافتن یک قالی است نه هر آن نقش و نگاری که خودت میخواهی، نقشه از پیش مشخص شده است تو در این بین فقط می بافی، نقشه را خوب ببین، خوب بباف، نکند آخر کار قالی بافته ات را نخرند.

دعا چند درصد زندگی ما را باید پوشش بدهد؟

خانمی که غذا درست می‌کند چند درصد غذایش مواد است چند درصد نمک غذاست؟ نمک را نمی‌شود زیاد زد. در هر غذایی یکی از مواد لازم آن نمک است، درصدی از آن نمک است؛ پیغمبر خدا می ‌فرماید: دعا باید در زندگی ما به همین اندازه باشد.

خانواده ی سالم با محیط زندگی سالم

در نظرگاه اسلام خانواده از تقدس ویژه ای برخوردار است؛

خسته‌کننده بودن زندگی چرا وچگونه

امام در فقراتی از این دعا می‌فرمایند «اللَّهُمَّ إِنَّکَ أَنْزَلْتَهُ عَلَى نَبِیِّکَ مُحَمَّدٍ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ- مُجْمَلًا، وَ أَلْهَمْتَهُ عِلْمَ عَجَائِبِهِ مُکَمَّلًا، وَ وَرَّثْتَنَا عِلْمَهُ مُفَسَّراً، وَ فَضَّلْتَنَا عَلَى مَنْ جَهِلَ عِلْمَهُ، وَ قَوَّیْتَنَا عَلَیْهِ لِتَرْفَعَنَا فَوْقَ مَنْ لَمْ یُطِقْ حَمْلَهُ؛

5 کلید طلایی در زندگی پیامبر (صل الله علیه و آله وسلم)

امروز درحالی برخی سعی دارند در قالب‌ سلبریتیسم خود را نماد زندگی موفق معرفی کنند که بیش از ۱۴۰۰ سال قبل خداوند آب پاکی را روی دست همه انسان‌ها ریخته و پرده از چهره‌ای برداشت که تبعیت و پیروی از او ضامن سعادت، کمال و خوشبختی است.

14سکانس از زندگی امام خمینی

این اولین باری است که شاه، اسم «روح‌الله خمینی» را می‌شنود. هر چه فکر می‌کند او را به خاطر نمی‌آورد.

منشور زندگی جمعی

یکی از یادگارهای زیبا و مهمی که از امام (ع) به پیروان خویش رسیده است، پیامی است که عبدالعظیم حسنی [1] آن را روایت کرده است. روزی حضرت رضا (ع) چند نکته مهم به او آموختند و به او یادآور شدند تا آن را به شیعیان و یاران ابلاغ کند. این پیام که می توان آن را منشور زندگی جمعی نامید، بدین شرح است

مردم آزاری ممنوع

اذیت و آزار دیگران، یکی از گناهان بزرگ و رذایل اخلاقی و بر هم زننده تعادل در زندگی فردی و اجتماعی است که در قرآن و حدیث توصیه های فراوانی نسبت به ترک آن وجود دارد.

تا توانی مردم آزاری مکن!

اذیت و آزار دیگران، یکی از گناهان بزرگ و رذایل اخلاقی و بر هم زننده تعادل در زندگی فردی و اجتماعی است که در قرآن و حدیث توصیه های فراوانی نسبت به ترک آن وجود دارد.

گره روی گره دیگران نیندازید!

خدمت به خلق خدا، در فرهنگ تعالیم قرآن و عترت، ارزش و ثواب فراوانی دارد. حتّی در روایات، دستگیری از دیگران و گره گشودن از مردم، نسبت به برخی اعمال عبادی نظیر حج یا عمره مستحب، از ثواب والاتری برخوردار است.

رهایی از جدیدترین ورژن ناامیدی در میان مردم

این موضوع شده یکی از بلاها و ناامیدی های امروزی که خیلی از خانم های جوان و همسران جوان و حتی آن هایی که سال های سال است در آرزوی داشتن فرزند سالم به سر می برند را زجر می دهد ...

دلیل محبوبیت امام چیست؟

بعد از سال‌ ها که از رحلت امام خمینی می‌ گذرد، همچنان او محبوب دل‌ها و میزان انقلاب است. امام این محبوبیت را از کجا آورده بود؟

راهی برای نفوذ در قلب های مردم

از افسردگی بپرهیزند که‌ افسردگی‌ یک نوع‌ مردگی اسـت‌ حـتی اگـر ناراحت هستید سعی کنید قیافه خود را بشّاش نگهدارید تا هم‌ دیگران را ناراحت نکنید و هم خـودتان‌ از ناراحتی بیرون آئید.

19 دی بود و.. صدای گلوله بوی خون

در اواسط دی ماه 1356 نامه ای از طرف دربار توسط داریوش همایون وزیر اطلاعات و جهانگردی برای انتشار به روزنامه اطلاعات داده شد. شاید آن روز کسی از سران رژیم باور نمی کرد که این نامه همچون جرقه ای در انبار باروت، رژیم را به آتش خواهد کشید.

یادی از قیام 29 بهمن تبریز

سال 1356 سال شتاب حرکت اسلامی مردم ایران بود، روی کار آمدن کارتر و فشار دمکرات ها برای ایجاد رفرم هایی در فضای سیاسی ایران تأثیرات خود را در نیمه دوم سال پنجاه و شش نشان داد.

رابطه آزادی و امنیت در نظام مردم سالار دینی

آزادی بدون قدرتِ سیاسیِ امنیت بخش منجر به فساد می­شود و قدرتِ سیاسیِ امنیت دهنده بدون آزادی منجر به انحطاط و استبداد می­گردد/دولتی که بخواهد بیشترین سود را به مردم برساند باید از دو رکن اساسی برخوردار باشد/:. محدودیت پذیری/مسئولیت پذیری: